Jak zapobiegać globalnemu ociepleniu?

Globalne ocieplenie to jeden z naturalnych procesów zachodzący na Ziemi. Jednak ingerencja człowieka w środowisko sprawia, że przyspiesza on w niebezpieczny sposób. Wielu ludzi już dziś odczuwa jego skutki. Należy do nich nie tylko topnienie lodowców, ale również powodzie i susze na skalę kryzysów międzynarodowych. Właśnie dlatego tak wiele mówi się dziś o świadomości klimatycznej i znaczeniu ochrony środowiska w dobie antropocenu. Skoro to właśnie ludzie są bezpośrednio odpowiedzialni za te szkody, to co możemy zrobić, by zapobiegać globalnemu ociepleniu?

Co można zrobić?

Choć za globalne ocieplenie w dużej części odpowiedzialne są duże koncerny, ważna jest świadomość, że negatywny wpływ na środowisko może ograniczyć każdy z nas. Pierwszym krokiem jest edukacja dotycząca tego, jak zgubne skutki przynosi marnowanie wody, brak dbania o ślad węglowy czy rezygnacja z segregacji śmieci. Codzienne udogodnienia, z których korzystamy w domu, jak choćby dostęp do wody czy prądu, niosą za sobą koszt energetyczny, który staje się śladem węglowym. Zarówno czyszczenie, jak i podgrzanie wody sprzyjają emisji gazów cieplarnianych. Podobnie jest ze zużyciem prądu. Oszczędność w korzystaniu z tych zasobów pomoże nie tylko naszemu budżetowi, ale i planecie.

Jeśli chcemy przyczyniać się do złagodzenia skutków globalnego ocieplenia, wybierajmy ekologiczne środki transportu. Komunikacja publiczna, rower i spacer to rozwiązania, które będą najmniej kosztowne dla naszej planety. Część z nich może się też przełożyć na naszą kondycję i zdrowie. Jak najrzadsze korzystanie z samochodu przyczyni się również do redukcji hałasu i ciasnoty, która jest dokuczliwa szczególnie na ulicach dużych miast.

Segregacja śmieci i akcje sprzątania terenów zielonych czy podmiejskich lasów to kolejny sposób, aby aktywnie wspierać odbudowę naszego środowiska. Segregacja domowa to oszczędność energii elektrycznej oraz szansa na skuteczny recykling. Ten jest szczególnie ważny w dobie nadprodukcji śmieci i problemów z miejscem na wysypiska. Temat odpadów od lat próbuje się rozwiązać systemowo, wprowadzając coraz nowocześniejsze technologie recyklingu. Trend ten widać również w budownictwie, które prócz tego coraz częściej stawia na wysoką jakość energetyczną budynków. Energooszczędna budowa, na której woda pozostaje w niemal zamkniętym obiegu, to dziś już nie tylko futurystyczna wizja, a coraz częściej rzeczywistość.

Co mogę zrobić dla klimatu – lista

Proponowane działania, który może podjąć każdy z nas.

Oszczędzanie prądu

• wymiana żarówek na energooszczędne
• wybór energooszczędnych urządzeń – zwrócenie uwagi na klasę energetyczną urządzenia (najlepiej A++)
• obniżenie temperatury prania
• podwyższenie temperatury chłodzenia w lodówce
• obniżenie zimą temperatury w mieszkaniu – optymalna temperatura to pomiędzy 19°C a 21°C
• gotowanie pod przykrywką lub w szybkowarze
• wyłączenie urządzeń elektrycznych zamiast pozostawiania ich w trybie czuwania

Oszczędzanie wody

• wybór prysznica zamiast kąpieli
• obniżenie temperatury zużywanej wody
• naprawa przeciekających kranów
• montaż perlatorów, czyli napowietrzaczy wody w kranach
• oszczędzanie papieru – wybór wersji elektronicznej dokumentów zamiast papierowej

Zmniejszenie ilość odpadów

• segregacja śmieci
• wielorazowe torby na zakupy
• wielorazowe pudełka i opakowania
• wybór produktów w opakowaniach nadających się do recyklingu
• kompost przydomowy

Ekologiczny transport

• korzystanie z transportu publicznego
• wybór pociągu zamiast samolotu
• poruszanie się pieszo lub rowerem
• ekologiczna jazda samochodem
• wybór samochodów elektrycznych i hybrydowych
• utrzymywanie prawidłowego ciśnienia w oponach

Tempo zmian klimatu

Międzyrządowy Zespół ds. Zmiany Klimatu (IPCC) w marcu 2023 opublikował ostatnią część szóstego raportu oceniającego stan klimatu na Ziemi (ang. Sixth Assessment Report, AR6). Publikacja ta podsumowuje i łączy wszystkie opracowania i jest podstawą przyszłej polityki klimatycznej. Poprzedni raport stał się fundamentem Porozumienia Paryskiego. Z analizy tej jasno wynika, że z jednej strony człowiek jest wprost odpowiedzialny za przyspieszenie wielu szkodliwych procesów, jednak z drugiej ma też ogromny wpływ na zakres zmian. Wspólne wprowadzanie nowoczesnych technologii proekologicznych może przełożyć się na szybką poprawę sytuacji i wyhamowanie wzrostów temperatury powietrza.

Tymczasem według naukowców do 2070 roku średnia temperatura na naszej planecie wzrośnie o 3°C. Może się wydawać, że to niewiele, jednak odczuwalny skok będzie dużo większy. Dla naszych ciał może być cieplej nawet o 7,5°C. Taka zmiana przełoży się na pogorszenie jakości życia nawet 30% populacji. Ocenia się, że właśnie tyle ludzi będzie w 2070 żyło w warunkach, jakie obecnie panują na Saharze. Nic dziwnego, że migracja klimatyczna może stać się niedługo realnym problemem nie tylko w Afryce czy Azji, ale również w Europie.

Choć sam efekt cieplarniany jest procesem niezbędnym do utrzymania optymalnej temperatury na ziemi, to jego nasilenie stanowi problem, który niesie za sobą powodzie, susze i inne ekstremalne zjawiska pogodowe.

Dlaczego globalne ocieplenie to problem?

Zmiany klimatu na naszej planecie wynikają głównie z naturalnych procesów, takich jak obieg węgla czy aktywność wulkanów i słońca. Jednak na przestrzeni ostatnich 50 lat działalność człowieka wywierała wyjątkowo niekorzystny wpływ na środowisko. Z problemem zanieczyszczeń mamy do czynienia od zarania naszej cywilizacji, jednak rewolucja przemysłowa znacząco pogłębia problem. Ekspansywna polityka ludzi względem planety właśnie zaczyna zbierać żniwo. Co truje najmocniej?

Głównymi winowajcami, przez których podnosi się temperatura powietrza na ziemi, są przemysł i rolnictwo. Oba te sektory znacząco przyczyniają się do wzrost stężenia tlenku węgla. Jest on wytwarzany w czasie spalania paliw kopalnych. Ogromny wpływ na pogłębienie problemu ma też stosowanie nawozów sztucznych w rolnictwie. Zarówno hodowla zwierząt, jak i przemysł wymagają regularnej wycinki lasów. Tereny zalesione w przeciwieństwie do pastwisk są enklawami cienia, prócz tego odpowiadają za produkcję życiodajnego tlenu. W tej perspektywie zasoby naturalne nabierają szczególnej wartości i należy je chronić.