Jaki procent energii elektrycznej na świecie pochodzi z źródeł odnawialnych? – raport IRENA i WMO

Według raportu Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA) i Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO), aż 83% nowej mocy produkowanej w 2022 roku pochodziło z energii odnawialnej. Raport dokonuje oceny zasobów energii odnawialnej na świecie oraz ilości pracy, która jeszcze pozostaje do wykonania w celu przejścia z paliw kopalnych na bardziej zrównoważone źródła energii. Raport podkreśla, że choć przejście na energię odnawialną jest kluczowym krokiem w łagodzeniu zmian klimatycznych, musimy również przygotować się na wpływ, jaki zmiany klimatyczne nadal będą miały na wzorce pogodowe, co z kolei może wpłynąć na potencjalną zdolność źródeł energii odnawialnej opartych na warunkach pogodowych.

Międzynarodowa Agencja Energii Odnawialnej (IRENA) i Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) wydały swój pierwszy wspólny raport

Raport ma na celu informowanie procesu tworzenia polityki oraz przyspieszenie przejścia od zanieczyszczających paliw kopalnych do czystszej, bardziej zielonej przyszłości.

Najważniejsze informacje

• Energia słoneczna i wiatrowa napędzają rozwój źródeł energii odnawialnej
• Konieczne są dalsze działania, aby przyspieszyć przejście z paliw kopalnych
• Udoskonalona prognoza pogody i klimatu są kluczowe dla energii odnawialnej
• Zmienność klimatyczna i zmiany wpływają na podaż i popyt na energię odnawialną

Raport Year in Review: Climate-driven Global Renewable Energy Potential Resources and Energy Demand został zaprezentowany podczas COP28 w Dubaju i podkreśla kluczową rolę informacji i usług związanych z pogodą i klimatem w wykorzystywaniu niezagospodarowanego potencjału i rozwiązywaniu wyzwań w zakresie przejścia na energię odnawialną.

Energia odnawialna teraz dominuje wśród nowych źródeł dostaw energii. Tylko w 2022 roku 83% nowej mocy produkowanej było z energii odnawialnej, a energia słoneczna i wiatrowa stanowiły większość nowej mocy. Taki wzrost jest kluczowy dla osiągnięcia odkarbonizowanych systemów energetycznych do 2050 roku, co wiąże się z równoczesnym i zdecydowanym spadkiem zużycia paliw kopalnych.

Łączna globalna zainstalowana moc związana z energią odnawialną oraz jej udział w sieci elektroenergetycznej stale rośnie od dwóch dekad. Obecnie, dzięki szybkiemu rozwojowi w ciągu ostatniej dekady, raport podaje, że około 40% produkcji energii elektrycznej na świecie pochodzi z odnawialnych źródeł energii.

Zasoby energii odnawialnej, napędzane głównie dynamicznymi siłami energii słonecznej, wiatru i cyklu wodnego, wybiły się na czoło naszej globalnej produkcji energii. To przejście jest potężnym katalizatorem w zakresie łagodzenia zmian klimatycznych, ochrony naszej planety i zapewnienia prosperującej przyszłości dla przyszłych pokoleń – powiedział Sekretarz Generalny WMO, prof. Petteri Taalas.

Jednak raport podkreśla, że potrzebne są bardziej zdecydowane działania, aby przyspieszyć wyjście z użycia paliw kopalnych. Konieczne jest także większe wysiłki w celu zwiększenia odporności klimatycznej operacji związanych z energią odnawialną, zarządzania nią, planowania i inwestycji.

Dyrektor Generalny IRENA, Francesco La Camera, powiedział: Energia odnawialna jest kluczowa dla osiągnięcia udanego przejścia energetycznego i stanowi potężny katalizator w zakresie łagodzenia zmian klimatycznych. Aby pozostać na ścieżce klimatycznej 1,5°C, globalna moc związana z energią odnawialną musi potroić się do 2030 roku. Istotne jest również, aby twórcy polityki przyszłościowo zabezpieczali infrastrukturę i aktywa energetyczne, uwzględniając wpływ zmian klimatycznych i rosnące zapotrzebowanie.

Raport dostarcza wglądów w związki między zasobami energii odnawialnej a warunkami pogodowymi i klimatycznymi. Podkreśla on znaczenie zrozumienia, w jaki sposób zmiany wzorców pogodowych mogą wpływać na potencjalną zdolność do produkcji energii z wiatru, energii słonecznej i hydropower. Analiza pokazuje również, jak zmiany klimatyczne wpłyną na dostawę i zapotrzebowanie na energię, zwłaszcza w kontekście ogrzewania i chłodzenia.

Ocena ta stanowi początkowy krok w kierunku bardziej rygorystycznego oceniania roli klimatu w dostawie i zapotrzebowaniu na energię odnawialną. Takie informacje można wykorzystać zarówno jako analizę retrospektywną, jak i pomoc w podejmowaniu przyszłych decyzji. Ostatecznie twórcy polityki, planiści energetyczni i zarządcy zasobów, a także operatorzy sieci elektroenergetycznych, będą potrzebować kompleksowych danych i analiz, aby w pełni zrozumieć wielkość i wzorce obserwowanych zmian w zasobach i zapotrzebowaniu – podaje raport.

Kluczowe ustalenia raportu

• Źródła energii odnawialnej są znacząco wpływać przez naturalną zmienność klimatyczną. Na przykład sezonowe i roczne fluktuacje w przypadku energii wiatrowej w wielu krajach mogą wynosić nawet 15%, podczas gdy są one niższe w przypadku energii słonecznej.
• Poprawa naszego zrozumienia czynników klimatycznych i ich interakcji z zasobami odnawialnymi jest kluczowa dla odporności i efektywności procesów przejścia energetycznego i systemów. Krytyczne jest uwzględnienie kluczowych czynników klimatycznych, takich jak El Niño Southern Oscillation (ENSO), ponieważ zazwyczaj one wyjaśniają dużą część obserwowanej zmienności; dokładne ich prognozowanie pozwala na bardziej efektywne zarządzanie zasobami energetycznymi, niż byłoby to możliwe bez tej wiedzy.
• Integracja klimatu w operacje, zarządzanie i planowanie zasobów energetycznych powinna być priorytetem. To może prowadzić do ustanowienia systemów wczesnego ostrzegania, które pomogą lepiej zarządzać obciążeniem energetycznym, zasobami i konserwacją. Ponadto może to informować o modernizacji i rozszerzeniu infrastruktury energetycznej oraz wywołać niezbędne innowacje w technologiach, rynkach i polityce.
• Dostosowanie struktur rynkowych ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia niezbędnej elastyczności podczas fazy przejścia od scentralizowanych do zdecentralizowanych systemów energetycznych. System “podwójnego zamówienia” może być skutecznym rozwiązaniem w tym zakresie.
• Kraje rozwijające się mogą dostosować swoje systemy, aby wykorzystać potencjał odnawialny, korzystając z wiedzy na temat zmienności klimatu. Na przykład Afryka stanowi tylko 2% globalnej mocy, mimo jej obfitego potencjału i ogromnych korzyści dla rozwoju społeczno-ekonomicznego.
• Kompleksowe i systematyczne zbieranie i udostępnianie danych energetycznych są niezbędne do poprawy wiedzy i zrozumienia wpływu zmienności klimatycznej i zmian na podaż i popyt na energię.

Raport można zobaczyć również w formie storymapy: https://storymaps.arcgis.com/stories/6e4e1e4985eb4a79b9037c258f6acb71